
โรคการกดทับเส้นประสาทบริเวณข้อมือ
Carpal Tunnel Syndrome หรือเรียกย่อๆว่า CTS เป็นโรคที่พบได้บ่อยในกลุ่มคนอายุประมาณ 30 ปีขึ้นไป มักพบในคนวัยทำงานที่ใช้มือในการทำงานมากๆ เช่น การขับรถนานๆ กวาดบ้าน ซักผ้า ใช้คอมพิวเตอร์ เล่นเกมส์ ใช้โทรศัพท์ ผู้ป่วยบางรายจะกังวลและมีความเข้าใจผิดว่าเป็นภาวะจากเส้นเลือดในสมองตีบ ทำให้มีคำถามตามมาอีกว่าเอาการเหล่านี้เกิดจากอะไร มีผลกระทบร้ายแรงหรือไม่ หายขาดได้หรือไม่ อาการ โดยส่วนใหญ่ผู้ป่วยมักมีอาการชาบริเวณปลายนิ้วมือ ส่วนใหญ่อาการมักจะเป็นๆหายๆ ที่ปลายนิ้วโป้ง นิ้วชี้ นิ้วกลาง โดยอาการมักจะเป็นหลังตื่นนอนหรือผู้ป่วยในบางรายอาจมีอาการปวดร่วมด้วย ในกรณีที่เป็นมากอาจจะมีอาการชามือทั้งวัน ชาทั้งมือ อาการอ่อนแรงของมือ หยิบจับของลำบาก กล้ามเนื้อในฝ่ามือลีบ อาการชาอาจจะเป็นทั้ง 2 ข้างหรือข้างเดียวก็ได้ และมักเด่นชัดในมือข้างที่ถนัด การใช้ข้อมือที่จะกระตุ้นอาการให้เป้นมากขึ้น เช่น งานที่ต้องใช้ข้อมือมากๆ งานที่ต้องค้างในท่าเหยียดข้อมือหรืองอข้อมือนานๆ ซึ่งมักจะพบบ่อยในหมู่แม่บ้านที่ต้องทำอาหาร กวาดบ้าน ซักผ้า บิดผ้า กงานที่ต้องใช้คอมพิวเตอร์พิมพ์งาน พนักงานโรงแรม พนักงานขุดเจาะถนน กลุ่มคนไข้ที่ใช้มือในการโทรศัพท์ หรืออุปกรณ์สื่อสารนานๆ เช่น เล่นเกมส์ เป็นต้นสภาวะหรือโรคประจำตัวที่ทำให้ผู้ป่วยมีความเสี่ยงต่อการเป็น Carpal Tunnel Syndrome ได้แก่ โรคเบาหวาน โรคไทรอยด์ฮอร์โมนต่ำ โรคข้อเสื่อม คนไข้ที่เคยมีอาการบาดเจ็บบริเวณข้อมือ คนอ้วน การตั้งครรภ์ และมักจะพบในผู้หญิงมากกว่าผู้ชาย พยาธิสภาพ เกิดจากการกดทับของเส้นระสาทมีเดียน ซึ่งเป็นเส้นประสาทที่เลี้ยงกล้ามเนื้อ แขนและมือ รวมทั้งการรับความรู้สึกของฝ่ามือ บริเวณนิ้วโป้ง นิ้วชี้ นิ้วกลาง และครึ่งหนึ่งของนิ้วนาง เส้นประสาทนี้จะออกมาจากไขสันหลังมาถึงบริเวณต้นคอจนถึงปลายนิ้วมือ โดยในช่วงบริเวณข้อมือจะต้องลอดผ่านอุโมงค์ที่เรียกว่า Carpal Tunnel เมื่ออุโมงค์นี้แคบลงจากสาเหตุต่างๆ เช่น การอักเสบ การบวมน้ำ หรืออยู่พับข้อมือค้างในท่าเดิมนานๆ การวินิจฉัยโรค ผู้ป่วยมักจะมาพบแพทย์ด้วยอาการดังกล่าวข้างต้น ตรวจร่างกายมักจะพบอาการชา บริเวณนิ้วโป้ง นิ้วชี้ นิ้วกลาง และครึ่งหนึ่งของนิ้วนางหรือนิ้วใดนิ้วหนึ่ง ถ้ามีอาการมาก มักจะพบอาการอ่อนแรงของกล้ามเนื้อที่เลี้ยงโดยเส้นประสาทมีเดียนร่วมด้วย เช่น กล้ามเนื้อที่ช่วยการขยับนิ้วโป้ง และอาจจะพบว่ามีกล้ามเนื้อบริเวณอุ้งมือทางด้านนิ้วโป้งฟีบลง ในบางรายถ้าใช้นิ้วมือหรืออุปกรณ์เคาะลงบนเส้นประสาท จะมีอาการชาหรือเหมือนไฟช็อตไปตามนิ้วมือ และการงอมือเข้ามาชนกัน จะมีอาการชามากขึ้นที่ปลายนิ้วมือ การตรวจร่างกายจะต้องตรวจเพิ่มเติมในการตรวจกล้ามเนื้อแขนและกล้ามเนื้อมือ ทั้งข้างซ้ายและข้างขวา เพื่อวินิจฉัยแยกโรคอื่นๆที่เป็นไปได้ การตรวจโดยไฟฟ้าวินิจฉัย (Electrodiagnosis) ส่วนใหญ่การตรวจวินิจฉัยด้วยไฟฟ้ามักทำในผู้ป่วยที่รักษาด้วยยาและทำกายภาพแล้วอาการไม่ดีขึ้นภายในเวลาประมาณ 304 สัปดาห์ หรือในผู้ป่วยที่มีการวางแผนการรักษาด้วยการผ่าตัด การตรวจด้วยไฟฟ้าวินิจฉัยเป็นการตรวจที่สำคัญที่สุด สามารถยืนยันการวินิจฉัย และสามารถแยกโรคที่มีอาการคล้ายๆกันออกมาได้ เช่น โรคการกดเส้นประสาท การอักเสบของแผงประสาทแขน นอกจากนั้นยังสามารถบอกความรุนแรงของอาการเพื่อนำไปสู่การรักษาและยังสามารถใช้ในการติดตามการรักษาได้ด้วย ผู้ที่มีโอกาสเสี่ยงที่จะเป็น CTS เพศหญิงมักจะเป็นมากกว่าเพศชาย ผู้ที่มีข้อมือกลม สตรีมีครรภ์ ผู้ที่ทำงานที่ต้องใช้ข้อมือมาก กระดกขึ้นลงบ่อยๆ หรือทำงานที่มีการสั่นสะเทือนมือและแขนนานๆ ซึ่งมักจะพบบ่อยในกลุ่มแม่บ้านที่ต้องทำอาหาร กวาดบ้าน ซักผ้า บิดผ้า พนักงานที่ต้องใช้คอมพิวเตอร์พิมพ์งาน พนักงานโรงงาน พนักงานขุดเจาะถนน กลุ่มคนไข้ที่ใช้มือในการโทรศัพท์ หรืออุปกรณ์สื่อสารนานๆ เช่น เล่นเกมส์ เป็นต้น