ปัสสาวะเป็นฟอง อาจเป็นอันตรายต่อสุขภาพมากกว่าที่คิด รีบหาสาเหตุและรักษาโดยเร็ว

เมื่อปัสสาวะลงชักโครก น้ำปัสสาวะที่กระทบกับพื้นผิวชักโครกหรือน้ำในชักโครกอาจทำให้เกิดลักษณะปัสสาวะเป็นฟองขึ้นมาได้ แต่โดยปกติแล้วฟองที่เกิดขึ้นจะต้องค่อย ๆ สลายไปเป็นน้ำที่ไม่มีฟอง แต่เมื่อไหร่ที่ปัสสาวะเป็นฟองในชักโครกไม่หายไป นั่นอาจเป็นสัญญาณเตือนของโรคต่าง ๆ ที่ต้องรีบรักษาก่อนที่จะสายเกินแก้

Key Takeaways

• ปัสสาวะเป็นฟองเกิดขึ้นได้จากหลายสาเหตุ ซึ่งอาจเกี่ยวข้องกับการทำงานของไตที่ผิดปกติได้
• ปัสสาวะมีฟองเป็นภาวะอันตรายไหมอาจเริ่มสังเกตได้จากฟองปัสสาวะหายไปเองเมื่อปล่อยทิ้งไว้หรือไม่ ดื่มน้ำให้พอแล้วปัสสาวะเป็นฟองลดลงหรือไม่ หากปัสสาวะเป็นฟองไม่หายอาจเป็นสัญญาณเตือนที่ต้องพบแพทย์เพื่อหาสาเหตุต่อไป
• การดูแลและป้องกันไม่ให้ปัสสาวะเป็นฟองสามารถทำได้ด้วยการปรับพฤติกรรม เช่น ดื่มน้ำให้มาก รับประทานอาหารให้ครบหมู่ในปริมาณที่เหมาะสม และเข้ารับการตรวจสุขภาพอย่างสม่ำเสมอ

ปัสสาวะเป็นฟองเกิดจากอะไร มีสาเหตุปัจจัยใดบ้าง?

การเกิดฟองในของเหลวหรือปัสสาวะเป็นฟองเกิดจากการแทรกตัวของอากาศในของเหลว ซึ่งการที่ฟองจะสามารถคงสภาพอยู่ได้ขึ้นอยู่กับแรงตึงผิวในของเหลว โดยปกติแล้วในน้ำปัสสาวะจะมีสารลดแรงตึงผิวอยู่เล็กน้อย เมื่อปัสสาวะลงไปในชักโครกจึงเกิดเป็นฟองได้ แต่เนื่องจากมีปริมาณน้อยจึงทำให้การคงสภาพของฟองอยู่ได้ไม่นาน

ทั้งนี้หากปัสสาวะเป็นฟองปริมาณมาก และไม่หายไปในช่วงเวลาสั้น ๆ อาจสันนิษฐานได้ว่ามีความเข้มข้นของสารเหล่านี้เพิ่มขึ้น ซึ่งเกิดขึ้นได้จากหลายสาเหตุ เช่น

ภาวะโปรตีนรั่ว

ปกติแล้วไตจะสามารถกรองสารประกอบต่าง ๆ และขับออกมาเพียงของเสียและของเหลวส่วนเกินเท่านั้น แต่เมื่อไหร่ที่ไตผิดปกติอาจทำให้ไตไม่สามารถกรองได้อย่างมีประสิทธิภาพ อาจทำให้มีสารประกอบหลุดรั่วออกมามากขึ้น เช่น โปรตีน น้ำตาล เม็ดเลือดแดง ฯลฯ ซึ่งมักจะพบในผู้ป่วยโรคเรื้อรังหรือโรคใด ๆ ที่ไปสร้างความเสียหายให้กับไต เช่น โรคเบาหวาน โรคทางระบบภูมิคุ้มกัน ความดันโลหิตสูง การติดเชื้อ รวมไปถึงอาการบาดเจ็บทางไต เป็นต้น หรืออาจพบในผู้ป่วยที่เป้นโรคไตอักเสบปฐมภูมิเอง (glomerular disease) ซึ่งควรได้รับการตรวจวินิจฉัยอย่างทันท่วงที ทั้งนี้ ปัสสาวะเป็นฟองที่เกิดจากโปรตีนรั่วในปัสสาวะอาจเป็นอาการเพียงชั่วคราว จากการออกกำลังกายหนักเกินไป รับประทานโปรตีนมากเกินไปก็ได้เช่นกัน

การหลั่งอสุจิย้อนทาง หรือต่อมลูกหมากอักเสบ

เป็นความผิดปกติที่ทำให้มีน้ำอสุจิปนเปื้อนในปัสสาวะ เนื่องจากองค์ประกอบของอสุจิประกอบไปด้วยโปรตีนและเอนไซม์ต่าง ๆ ที่มีส่วนช่วยลดแรงตึงผิว เมื่อขับปัสสาวะที่มีอสุจิปนออกมาจึงทำให้ปัสสาวะเป็นฟองได้

การใช้ยาบางชนิด

ยาบางชนิดอาจทำให้เกิดผลข้างเคียงต่อไต ทำให้ไตเสียหายและปัสสาวะออกมาเป็นฟองได้

ภาวะขาดน้ำ

ในน้ำปัสสาวะจะประกอบไปด้วยน้ำเป็นหลัก ผสมอยู่กับสารละลายและของเสียต่าง ๆ เมื่อไหร่ที่ดื่มน้ำน้อยจนเกิดภาวะขาดน้ำ ทำให้สารละลายในปัสสาวะเข้มข้นขึ้น เมื่อปัสสาวะออกมาจึงมีโอกาสที่จะเกิดฟองได้ง่าย

หากพบว่าตนเองปัสสาวะเป็นฟอง จะต้องทำอย่างไร?

ปัสสาวะเป็นฟองอาจเป็นอาการปกติหรืออาการของโรค แต่การจะแยกว่าปัสสาวะเป็นฟองที่เกิดขึ้นเป็นอาการปกติหรือไม่ อาจเริ่มต้นจากการสังเกตปัสสาวะของตนเอง ดังนี้

• ลองปัสสาวะและสังเกตสักพักว่าฟองค่อย ๆ สลายตัวไปเองหรือไม่ หากปล่อยน้ำปัสสาวะทิ้งไว้สักพักแล้วฟองค่อย ๆ หายไปเอง นั่นแปลว่าเป็นภาวะปกติ
• หากปัสสาวะเป็นฟองไม่หาย อาจลองดื่มน้ำให้มากเพียงพอ หากปัสสาวะกลับมาเป็นปกติ นั่นอาจเกิดปัสสาวะเป็นฟองจากภาวะขาดน้ำ
• แต่เมื่อไหร่ที่ดื่มน้ำเพียงพอแล้ว ปัสสาวะก็ยังเป็นฟองไม่หาย อาจเกิดจากโปรตีนรั่วในปัสสาวะ ซึ่งแนะนำให้พบแพทย์เพื่อตรวจหาสาเหตุของความผิดปกติที่เกิดขึ้น

การวินิจฉัยปัสสาวะเป็นฟอง

ปัสสาวะเป็นฟอง เป็นภาวะที่อาจเป็นปัญหาเพียงชั่วคราว และปัญหาที่ต้องได้รับการรักษาโดยเร็ว เพื่อลดความเสียหายที่เกิดขึ้นต่อไต ซึ่งแนวทางการวินิจฉัยปัสสาวะเป็นฟองมีดังนี้

• แพทย์ทำการซักประวัติที่เกี่ยวข้องกับการปัสสาวะเป็นฟอง ยกตัวอย่างเช่น ระยะเวลาที่เกิดปัญหา อาการร่วมที่เกิดขึ้นกับปัสสาวะเป็นฟอง พฤติกรรมการดื่มน้ำและรับประทานอาหาร การใช้ยา โรคประจำตัว ฯลฯ
• การตรวจปัสสาวะ แพทย์ทำการเก็บตัวอย่างปัสสาวะจากผู้ป่วย จากนั้นทำการตรวจองค์ประกอบในปัสสาวะว่ามีสารประกอบโปรตีน เม็ดเลือดแดง กลูโคส หรืออื่น ๆ ปะปนหรือไม่
• การตรวจเลือด สามารถตรวจหาระดับของเสียในเลือด ซึ่งบ่งบอกประสิทธิภาพการทำงานของไตได้ว่าผิดปกติหรือไม่
• การอัลตราซาวนด์หรือการตรวจชิ้นเนื้อไต เพื่อตรวจพยาธิสภาพของไตอย่างละเอียด

วิธีรักษาปัสสาวะเป็นฟอง

การรักษาปัสสาวะเป็นฟองนั้นขึ้นอยู่กับสาเหตุที่ก่อให้เกิดปัสสาวะเป็นฟอง

• กรณีที่เกิดจากพฤติกรรมไม่เหมาะสม ก็สามารถทำได้ด้วยการปรับเปลี่ยนพฤติกรรม เช่น ดื่มน้ำให้เพียงพอ รับประทานอาหารให้สมดุล ไม่เลือกทานสารอาหารประเภทใดประเภทหนึ่งมากเกินไป ออกกำลังกายอย่างเหมาะสมเพียงพอ ไม่ฝืนร่างกายจนเกินไป เป็นต้น
• หากปัสสาวะเป็นฟองจากความผิดปกติที่เกิดขึ้นกับไต แนวทางการรักษาจะขึ้นอยู่กับโรคที่เป็นต้นเหตุของปัญหา ให้ทำการรักษาและควบคุมโรคต้นเหตุนั้น ๆ ก็สามารถลดความเสียหายต่อไตและช่วยให้ปัสสาวะเป็นฟองน้อยลงได้

การป้องกันปัสสาวะเป็นฟอง

ปัสสาวะเป็นฟองอาจเป็นสัญญาณเตือนจากไต หากไตเสียหายแล้วไม่ได้รับการดูแลอย่างเหมาะสม อาจทำให้ไตเสียหายถาวรได้ ดังนั้นการหมั่นสังเกตและดูแลตนเองอย่างเหมาะสมจึงเป็นการป้องกันอันตรายจากปัสสาวะเป็นฟองได้ ซึ่งสามารถทำได้ดังนี้

• ดื่มน้ำเปล่าให้เพียงพอ เพื่อให้ไตสามารถทำงานและขับของเสียออกมาได้อย่างมีประสิทธิภาพ
• ไม่รับประทานโปรตีนปริมาณสูงจนเกินไป และให้รับประทานอาหารให้ครบหมู่ในสัดส่วนที่เหมาะสม
• เข้ารับการตรวจสุขภาพเป็นประจำ หากไตมีปัญหาและสามารถพบได้เร็ว อาจรักษาให้กลับมาเป็นปกติได้

ปัสสาวะเป็นฟอง ป้องกันและรักษาได้ หากได้รับการรักษาอย่างทันท่วงที

ปัสสาวะเป็นฟองอาจเป็นสัญญาณเตือนถึงปัญหาสุขภาพที่ต้องได้รับการดูแล หรือโรคที่ต้องได้รับการรักษา หากพบปัญหาปัสสาวะเป็นฟองอย่าปล่อยปละละเลย และเข้าพบแพทย์เพื่อหาสาเหตุแต่เนิ่น ๆ เพื่อรับการรักษาที่เหมาะสมต่อไป ซึ่งจะช่วยเพิ่มโอกาสให้ไตกลับมาทำงานปกติและลดความเสี่ยงต่อภาวะแทรกซ้อนในอนาคต

อย่าปล่อยให้ปัญหาสุขภาพเป็นภาระชีวิตในอนาคตของคุณ แนะนำให้เข้ารับการตรวจสุขภาพประจำปีเพื่อประเมินสุขภาพโดยรวม พร้อมรับคำแนะนำในการดูแลสุขภาพที่เหมาะสม เพื่อลดปัจจัยเสี่ยงต่อการเกิดโรคภัยในอนาคต และให้คุณมีสุขภาพที่ดีต่อไปได้อีกยาวนาน

สอบถามข้อมูลเพิ่มเติม

• Facebook : Praram 9 hospital
• Line : @Praram9Hospital
• โทร. 1270

คำถามที่พบบ่อยเกี่ยวกับปัสสาวะเป็นฟอง

1. ฉี่เป็นฟองแบบไหนถึงอันตราย?

ฉี่เป็นฟองร่วมกับอาการอื่น ๆ เช่น ปัสสาวะบ่อย น้ำหนักขึ้น ขาบวมเท้าบวม เหนื่อยง่าย มีปัญหาการนอน หากมีอาการเหล่านี้ควรรีบเข้าพบแพทย์เพื่อตรวจวินิจฉัยโดยเร็ว

References

Myhre, J. & Sifris, D. (2025, January 08). Protein in Urine: Causes and Treatment. verywell health. https://www.verywellhealth.com/protein-in-urine-5223896

Nall, R. (2024, June 18). What causes foamy urine?. MedicalNewsToday. https://www.medicalnewstoday.com/articles/322171?_x_tr_sl=en&_x_tr_tl=th&_x_tr_hl=th&_x_tr_pto=tc&_x_tr_hist=true

Watson, S. (2024, July 24). Why Is My Urine Foamy?. healthline. https://www.healthline.com/health/foamy-urine